De betekenis van het Symposium In dubio staan in de biografie van stichting Dialoog

Martin van den Broek

Op 2 november 2018 trad stichting Dialoog, na een periode van enige jaren naar binnen gekeerd te zijn geweest, weer naar buiten. Zij deed dit met een professioneel georganiseerd en uitgevoerd symposium In dubio staan op de Horst in Driebergen.
Aan het symposium ging een, naar bleek, een effectieve marketing vooraf.

Voor mij, als initiatiefnemer tot de oprichting van stichting Dialoog, eerste auteur van het Praktijkboek Dynamische Oordeelsvorming en onlangs afgetreden bestuurslid, was het een bijna feestelijke, hartverwarmende, vertrouwen gevende, hoopvolle gebeurtenis. Een gebeurtenis die de start van een nieuwe fase in de ontwikkeling van de stichting Dialoog markeert.

De naar binnen gekeerde periode startte omstreeks 2010. In dat jaar begonnen we met het schrijven van het Praktijkboek Dynamische Oordeelsvorming waarin 40 jaar ervaring met het werken met Dynamische Oordeelsvorming is vastgelegd. Een klus, die veel meer tijd en energie vroeg dan het toenmalige bestuur zich bij de start daarvan realiseerde. Dat leidde tot een spannende periode met noodzakelijkerwijs minder energie en aandacht voor het naar buiten treden met Dynamische Oordeelsvorming. Op 15 mei 2014, exact 40 jaar nadat Lex Bos in Wageningen promoveerde op zijn proefschrift Oordeelsvorming in groepen, kwam de ontlading van al die (in)spanning. Dat was op de feestelijke boekpresentatie bij Triodos Bank.

De klus was geklaard! Het markeerde ook het einde van de naar binnen gekeerde periode.

De toekomst wenkte. Er moest iets met Dynamische Oordeelsvorming en het Praktijkboek gebeuren. Nieuwe vragen werden actueel: Wie gaan dat doen? Hoe gaan we dat doen? Het leek het zittende bestuur (vooral oudere mensen) niet verstandig dat nog zelf op te pakken. Het leek hun beter zich in te spannen om tot een nieuw, betrokken, jonger bestuur met fris elan te komen dat op haar eigentijdse manier vorm gaat geven aan de stichtingsdoelstellingen: Ontwikkelen, Verenigen en Uitvoeren.

De jaren 2014 – 2017 vormden een overgangsperiode. Het zittende bestuur ondernam diverse kleinere acties om weer meer naar buiten te treden. Bijvoorbeeld met Oefen- en Inspiratiebijeenkomsten. Ook maakte het in 2015 sinds 2010 weer een begin met het opleiden van trainers/begeleiders Dynamische Oordeelvorming. De rest van de tijd en energie besteedde het aan lopende zaken en het komen tot dat verjongde, nieuwe bestuur. Met diverse mensen werden verkennende gesprekken gevoerd.

Uiteindelijk leverden die gesprekken een drietal mensen op die wel voor een bestuursfunctie voelden, maar nog vragen hadden die niet zonder meer te beantwoorden waren, zoals: Wat houdt zo’n bestuursfunctie precies in? Hoeveel tijd en inspanning vraagt het? Weet ik wel voldoende van Dynamische Oordeelsvorming om bestuurslid te kunnen zijn? Wat verwachten jullie als zittend bestuur van ons?

Voor het vinden van een antwoord op deze vragen besloten het bestuur en de beoogde nieuwe bestuursleden een jaar lang in de bestuursvergaderingen gezamenlijk op te trekken. Het bleek de manier om al doende tot antwoorden te komen op de openstaande vragen. Maar dat niet alleen. Ook hebben ‘oud’ en ‘nieuw’ elkaar leren kennen en respecteren. Dat maakte het ‘nieuw’ mogelijk tot een realistisch besluit te komen over al dan niet lid worden van een nieuw bestuur. Dat besluit was voor alle drie beoogde nieuwe bestuursleden: Ja! Voor ‘oud’ maakte dat mogelijk om het volste vertrouwen in ‘nieuw’ uit te spreken.

Op 22 januari 2018 werd formeel de knoop doorgehakt. Alleen Ron bleef als zittende bestuurslid aan, de anderen traden af om plaats te maken voor de drie nieuwe. Het is een organische overgang geworden waarin ook de continuïteit is verzorgd. Dat deze aanpak zijn vruchten afwerpt heeft het symposium laten zien. Hoe zou anders een vernieuwd bestuur dat zo kort na het aanvaarden van de volle verantwoordelijkheid met zo’n presentatie naar buiten kunnen treden?

Het symposium markeert voor mij dan ook het einde van de overgangsperiode en de start van deze nieuwe naar buiten, op de toekomst, gerichte periode.

Deze voorgeschiedenis en de professionaliteit van organisatie en inhoud van het symposium moge verklaren waarom het op mij zo’n diepe indruk heeft gemaakt.

Hoe zag dat symposium, dat zo’n indruk op mij maakte, er nu uit en wat gebeurde daar?

Als (nieuw) bestuurslid van stichting Dialoog opende Reinier Steinbuch het symposium. Hij memoreerde dat het symposium plaats vond op de eerste dag van de landelijke week van de dialoog en plaatste het thema In dubio staan in het huidige tijdsgewricht. Vervolgens leidde Peter Blom, de CEO van de TriodosBank, in als gastspreker.

Peter vertelde dat hij, als jong broekie bij de bank, Lex Bos (een van de oprichters) heeft leren kennen en van hem zijn eerste training in Dynamische Oordeelsvorming heeft ontvangen. Het was hem toen meteen duidelijk hoe belangrijk DO was voor, met name, het bevragen van kredietaanvragers. Maar niet alleen daarvoor. Hij heeft dan ook bewerkstelligd dat DO een vast onderdeel is in de Triodos Academy, het opleidingsinstituut van de bank. Natuurlijk past hij zelf DO toe in zijn functie van CEO van Triodos Bank. Ook als lid van diverse belangrijke gremia, zoals bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Banken, maakt hij regelmatig gebruik van het stellen van vragen vanuit de velden van het model om meer helderheid te krijgen over de standpunten van anderen.

Na deze opmaat door Peter, leidde Ron Henkes (als herbenoemd bestuurslid) ons door een proces om, vanuit een in dubio-situatie, te komen tot inzicht in het probleem en uitzicht op een mogelijke oplossing. Hij deed dit vooral voor diegenen die nog niet met het model DO bekend waren.

Dat ging in de volgende stappen:

Ron verzocht ons een gebeurtenis, persoon of situatie voor de geest te halen waarin we nog in dubio stonden om iets wel of niet te doen en dat in trio’s kort aan elkaar kenbaar te maken.
Achtereenvolgens liet hij ons een voor een de volgende vragen beantwoorden:

  1. Welk overwegend gevoel heb ik bij deze gebeurtenis, persoon of situatie?
  2. Wat precies heeft dat gevoel bij mij veroorzaakt?
  3. Waarom is juist daardoor dat gevoel bij mij ontstaan?
  4. Wat zou ik willen bereiken als ik in actie zou komen?
  5. Hoe zou ik dat kunnen aanpakken?
  6. Welk gevoel heb ik nu bij deze gebeurtenis, persoon of situatie aan het einde van deze introvisie?

Toen Ron opvroeg wat deze exercitie had bewerkstelligd bleek dat het inderdaad tot inzicht in het vraagstuk had geleid en in een aantal gevallen ook daadwerkelijk tot uitzicht op een oplossing en dat het startgevoel van zorg, onvrede of beklemming was verminderd of omgevormd tot zin om in actie te komen; precies wat de bedoeling was

Als klap op de vuurpijl plaatse Ron de zes vragen in het model DO. Daarmee, gaf hij vulling aan het op zich theoretische model.
Hij sloot af met de mededeling dat het hier ging om de DO-toepassing Introvisie en dat iedereen na afloop van het symposium een goodiebag zou ontvangen met daarin onder andere een blocnote met deze in het model geplaatste introvisievragen en werkbladen.

Als overstap naar de koffie- en theepauze, verzorgde Madeleine Wulff hierna een muzikaal intermezzo met harpspel.

In de pauze konden de deelnemers zich inschrijven op een van de 6 werkgroepjes, die deels werden begeleid door net nieuw opgeleide begeleiders Dynamische Oordeelsvorming. De deelnemers konden daar op verschillende manieren zien en ervaren wat DO inhoudt en wat je er allemaal in de praktijk mee zou kunnen doen.

Madeleine sloot af met harpspel en zang.

Toen was het tijd voor het uitreiken van de goodiebags en het bekende drankje en een hapje. Op de boekentafel, verzorgd door Uitgeverij Christofoor, ontbraken natuurlijk niet het proefschrift Oordeelsvorming in groepen en het Praktijkboek Dynamische Oordeelsvorming.

Terugkijkend naar het deelnemersveld waren voor mij twee groepen te onderscheiden. De ene bestond uit de mensen die Dynamische Oordeelsvorming al lang kenden, voor mij de ‘oude garde’. Daardoor kreeg het symposium voor mij ook een enigszins warm reüniekarakter. Daarnaast waren er de jongeren en nieuwkomers waarvan diversen voor het eerst met Dynamische Oordeelsvorming in aanraking kwamen. Met dit symposium heeft het bestuur niet alleen bewerkstelligd dat eenieder op de ken- en keuzeweg het zijne uit het symposium heeft kunnen halen. Het is er ook in geslaagd oud en jong, ervaren en onervaren met dit symposium bij elkaar te brengen en op de relatieweg tot nieuwe ontmoetingen te stimuleren.

Kortom, met dit symposium heeft het nieuwe, verjongde bestuur een visitekaartje afgeleverd. Mooi om te zien hoe het daarmee aan de overkoepelende doelstelling van Dialoog, stichting ter bevordering van Dynamische Oordeelsvorming, een hernieuwde impuls heeft gegeven om, zoals Lex Bos dat in zijn proefschrift schreef, met deze vorm van vooral voor diegenen die nog niet met het model DO bekend waren oordeelsvorming bij te dragen aan een wereld met een menselijke maat en een menselijk gelaat.

Smaakt naar meer.

Martin van den Broek
10 december 2018

Marco de Bert schreef zijn reactie als werkgroepleider, lees het hier!

 

Triodos bankWeleda

Opstaan

Ik lag in bed te vlassen
Op een doordacht besluit
Eerst brunchen of eerst wassen
Ik kom er maar niet uit

* Uit: Heuvel, K. van den, Wat futen op een kluitje in het riet  De Stiel, Nijmegen 2010

Speciaal voor jou, als je de behoefte hebt jouw oordeelsvermogen en gespreksvaardigheid verder te ontwikkelen en je wilt onderzoeken of en hoe Dynamische Oordeelsvorming jou daarbij kan helpen. Bijvoorbeeld omdat je veel gesprekken voert, coacht, vergadert, onderhandelt of bemiddelt. Lees meer

Uitwisselen met andere belangstellende collega's? Oefen- en inspiratiebijeenkomst rond Dynamische Oordeelsvorming! Nieuwe data lees je hier... Lees meer

Praktijkboek Dynamische Oordeelsvorming in de boekhandel en via de gebruikelijke kanalen verkrijgbaar! Lees meer